پایان نامه بررسی نقشهای نمادین در معماری هخامنشی در 265 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار 4
دیباچه 5
سخنی دربارهی منابع 14
بخش یکم: پیشینهی هخامنشیها 23
1ـ هند و اروپاییان 25
2ـ علل و انگیزه مهاجرت آریاییها 28
3ـ آریاییها در ایران 29
بخش دوم: پادشاهی هخامنشیان 33
1ـ کورش 34
2ـ خط مشی دینی کورش 36
3ـ داریوش 39
4ـ خشایارشاه 46
5ـ فرجام هخامنشیان 49
بخش سوم: شکلگیری معماری هخامنشی 54
1ـ پاسارگاد 57
2ـ آرامگاه کورش 60
3ـ شوش 62
4ـ تخت جمشید 65
بخش چهارم: نقش برجستههای تخت جمشید 71
1ـ بخشهای برجستهی تخت جمشید 73
2ـ نقوش پلکان آپادانا 74
3ـ نقوش سایر کاخها 80
4ـ نقوش آپادانا و جشن آغاز سال نو 83
بخش پنجم: نقشهای نمادین در آثار و اشیاء ایران پیش از هخامنشیان 88
1ـ نماد و نمادگرایی 89
2ـ سفالینههای شوش و سیلک 92
3ـ گنجینهی زیویه و جام زرین حسنلو 96
4ـ مفرغهای لرستان 98
5ـ نقش و نگارهها در آثار منسوب به مادها 105
بخش ششم: نقش برجستههای نمادین در پاسارگاد و شوش 109
1ـ انسان بالدار پاسارگاد 111
2ـ هویت نگاره پاسارگاد 115
3ـ نگارههای نمادین شوش 119
بخش هفتم: نقشهای نمادین تخت جمشید 123
1ـ پیکار شیر و گاو 127
2ـ پیکار شاه و شیر 133
3ـ گاوان بالدار انسان سر 138
4ـ باغ پر درخت نمادین 146
بخش هشتم: اهورامزدا، فروهر و فرّ در کیش زردشتی و آیین پارسی 151
1ـ اهورامزدا 151
2ـ فروهر 155
3ـ فرّ 158
4ـ فرّ در تاریخ اساطیری ایران 164
بخش نهم: نماد بالدار درباور و هنر هخامنشیان 167
1ـ نماد بالدار در خاور نزدیک باستان 169
2ـ اشکال و اجزاء نماد بالدار هخامنشی 171
3ـ نیم تنهی بالدار بیستون 173
4ـ نقش رستم 176
5ـ نماد بالدار در تخت جمشید 180
6ـ دایرهی بالدار و شیرمردان تاجدار 183
7ـ پرنده بالدار در باور پارسی 184
8ـ نماد بالدار یا فرّ ایرانی 186
9ـ نماد انسان بالدار یا فرّ کیانی 189
10ـ فرّ و آتش شخصی پادشاه 194
11ـ فرّ شاهی و تیکیهلنی 196
12ـ نسبت نماد فرمانروایی و فرّ کیانی 197
13ـ نسبت «شاه ـ عقاب» با وارغنه پرندهی فرّ 200
14ـ قوچ بالدار جایگزین انسان بالدار 204
سخن پایانی 205
فهرست منابع و مآخذ 214
پیوست: شکلها و تصویرها 222
چکیدهی انگلیسی
منابع
آموزگار، ژاله، تاریخ اساطیری ایران، چاپ یکم، تهران، انتشارات سمت، 1374
اتینگهاوزن، ریچارد و احسان یارشاطر، اوجهای درخشان هنر ایران، ترجمه هرمز عبداللهی و رویین پاکباز، چاپ یکم، تهران، انتشارات آگه، 1379
احتشام، مرتضی، ایران در زمان هخامنشیان، چاپ یکم، تهران، انتشارات شرکت سهامی کتابهای جیبی، 2535ش.هـ
استروناخ، دیوید، پاسارگاد گزارشی از کاوشهای انجام شده توسط مؤسسه مطالعات ایرانی بریتانیا از سال 1961 تا 1963، ترجمه حمید خطیب شهیدی، چاپ یکم، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، 1379
اسماعیلپور، ابوالقاسم، اسطوره بیان نمادین، چاپ یکم، تهران، انتشارات توس، 1377
اشمیت، اریش فردریش، تخت جمشید، بناها، نقشها و نبشتهها، ترجمه عبداله فریار، جلد یکم، چاپ یکم، تهران، انتشارات فرانکلین و امیرکبیر، 1342
اوستا، گزارش، ترجمه وتفسیر ابراهیمپور داود، یشتها، جلد 2و1، چاپ یکم، تهران، انتشارات اساطیر، 1377
اومستد، آلبرت اتک، تاریخ شاهنشاهی هخامنشی، ترجمه محمد مقدم، چاپ سوم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1372
بریان، پیر، تاریخ امپراتوری هخامنشیان، ترجمه مهدی سمسار، جلد یکم، چاپ یکم، تهران، انتشارات زریاب، 1379
بندهش، فرنبغ دادگی، گزارنده مهرداد بهار، چاپ دوم، تهران، انتشارات توس، 1380
بویس، مری،تاریخ کیش زرتشت، ترجمه همایون صنعتیزاده، جلد دوم، چاپ یکم، تهران، انتشارات توس، 1375
ـــ زردشتیان و باورها و آداب دینی آنها، ترجمه عسگر بهرامی، چاپ دوم، تهران، انتشارات ققنوس، 1381
بهار، مهرداد، از اسطوره تا تاریخ، گردآورنده و ویراستار ابوالقاسم اسماعیلپور، چاپ سوم، تهران، انتشارات نشر چشمه، 1381
ـــ اساطیر ایران، چاپ یکم، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1352
ـــ پژوهشی در اساطیر ایران، پارهی نخست و دویم، چاپ سوم، تهران، انتشارات آگه، 1378
پرادا، ادیت با همکاری رابرت دایسون و کمکهای چارلز ویلکینسون، ترجمه یوسف مجیدزاده، چاپ یکم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 2537 ش.هـ
پلوتارک، حیات مردان نامی، ترجمه رضامشایخی، جلد چهارم، چاپ یکم، تهران، انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1338
پوپ، آرتوراُپهام، معماری ایران، ترجمه غلامحسین صدری افشار، چاپ سوم، تهران، انتشارات فرهنگان، 1373
ـــ شاهکارهای هنر ایران، ترجمه پرویز ناتل خانلری، چاپ دوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1380
پیرنیا، حسن مشیرالدوله، ایران باستان، جلد یکم، چاپ پنجم، تهران، انتشارات دنیای کتاب، 1370
تاریخ ایران کمبریج، گردآورنده و ویراستار: احسان یارشاطر، ترجمه حسن انوشه، جلد دوم، بخش دوم، چاپ یکم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1377
جنسن، هورست لمار و با همکاری دوراجین جنسن، ترجمه پرویز مرزبان، چاپ سوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1379
خدادادیان، اردشیر، آریاها و مادها، از مجموعهی اول و دوم تاریخ ایران باستان چاپ یکم، تهران، انتشارات اصالت تنشیر، 1376
ـــ هخامنشیها، از مجموعهی سوم تاریخ ایران باستان، چاپ یکم، تهران، انتشارات به دید، 1378
داندامایف، م.ا.ایران در دوران نخستین پادشاهان هخامنشی، ترجمه روحی ارباب، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی، 1373
دیاکونوف، میخائیل میخائیلوویچ، تاریخ ایران باستان، ترجمه روحی ارباب، چاپ دوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1380
ـــ ایگور میخائیلوویچ، تاریخ ماد، ترجمه کریم کشاورز، چاپ چهارم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1377
رزمجو، شاهرخ، آغاز سال نو در دورهی هخامنشی، مجموعه مقالات نخستین همایش نوروز، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، 1379
رُف، مایکل، نقش برجستهها و حجاران تخت جمشید، ترجمه هوشنگ غیاثینژاد، چاپ یکم، تهران، انتشارات گنجینه هنر و سازمان میراث فرهنگی کشور، 1381
رید، هربرت، معنی هنر، ترجمه نجف دریابندری، چاپ یکم، تهران، انتشارات کتابهای جیبی، 1351
زرینکوب، عبدالحسین، تاریخ مردم ایران (ایران قبل از اسلام)، چاپ چهارم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1373
سامی، علی، پاسارگاد پایتخت و آرامگاه کوروش هخامنشی، به کوشش و بازنگری غلامرضا وطندوست، چاپ یکم، شیراز، انتشارات بنیاد فارس شناسی، 1375
ـــ تمدن هخامنشی، جلد یکم، چاپ یکم، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز، 1341
سجودی، فرزان، نشانه شناسی کاربردی، چاپ دوم، تهران، انتشارات نشر قصه، 1383
سودآور، ابوالعلاء، فرّهی ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، چاپ یکم، تهران، انتشارات نشر نی، 1384
شاپور شهبازی، علیرضا، جهانداری داریوش بزرگ، چاپ یکم، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز (پهلوی)، 1350
ـــ کورش بزرگ، چاپ یکم، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز، 1349
ـــ شرح مُصَّوَر تخت جمشید، چاپ دوم، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، 1375
صمدی (رجالی)، مهرانگیز، ماه در ایران از قدیمیترین ایام تا ظهور اسلام، چاپ یکم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1367
فرای، ریچارد نلسون، میراث باستانی ایران، ترجمه مسعود رجبنیا، چاپ چهارم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1373
فرهوشی، بهرام، ایرانویچ، چاپ یکم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1368
فریه، آر، دبلیو، هنرهای ایران، ترجمه پرویز مرزبان، چاپ یکم، تهران، انتشارات فرزان، 1374
کارنامه اردشیر بابکان، به اهتمام و ترجمه محمدجواد مشکور، چاپ یکم، تبریز انتشارات دانش، 1329
کالمایر، پیتر، مفرغهای قابل تاریخگذاری لرستان و کرمانشاه، ترجمه محمد عاصمی، چاپ یکم، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، 1376
کامرون، جرج، ایران در سپیده دم تاریخ، ترجمه حسن انوشه، چاپ سوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1374
کخ، هایده ماری، از زبان داریوش، ترجمه پرویز رجبی، چاپ چهارم، تهران، انتشارات نشر کارنگ، 1377
گاردنر، هلن، هنر در گذر زمان، ترجمه محمدتقی فرامرزی، چاپ دوم، تهران، انتشارات نگاه و آگاه، 1370
گدار، آندره، هنر ایران، ترجمه بهروز حبیبی، چاپ یکم، تهران، انتشارات دانشگاه ملی ایران (بهشتی)، 1345
گنزنفون، سیرت کوروش کبیر، ترجمه ع. وحید مازندرانی، چاپ یکم، تهران، انتشارات کتابهای جیبی، 1350
گیرشمن، رومن، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، چاپ دهم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1372
ـــ هنر ایران دردوران ماد و هخامنشی، ترجمه عیسی بهنام، چاپ یکم، تهران، انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1346
مجتبایی، فتحالله، شهرزیبای افلاطون و شاهی آرمانی در ایران باستان، چاپ یکم، تهران، انتشارات انجمن فرهنگ ایران باستان، 1352
مجیدزاده، یوسف، تاریخ و تمدن بینالنهرین، جلد سوم هنر و معماری، چاپ یکم، تهران، انتشارات نشر دانشگاهی، 1380
مینوی خرد، ترجمه احمد تفضلی، به کوشش ژاله آموزگار، چاپ سوم، تهران، انتشارات توس، 1380
نفیسی، نادره، تخت جمشید یادگار هخامنشیان، ترجمه پونه سعیدی، چاپ یکم، تهران، انتشارات هنرگویا، 1382
والزر، گرولد، نقوش اقوام شاهنشاهی هخامنشی، ترجمه دورا اسمودا خوب نظر با همکاری شاپور شهبازی، چاپ یکم، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز، 1352
ویسهوفر، یوزف، ایران باستان، از 550 ق.م تا 650 م، ترجمه مرتضی ثاقبفر، چاپ پنجم، تهران، ققنوس، 1382
هال، جیمز، فرهنگ نگارهای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمه رقیه بهزادی، چاپ یکم، تهران، انتشارات فرهنگ معاصر،1380
هرتسفلد، ارنست امیل، ایران در شرق باستان، ترجمه همایون صنعتی زاده، چاپ یکم، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1381
هرودوت، تواریخ، ترجمه ع. وحید مازندرانی، چاپ دوم، تهران، انتشارات دنیای کتاب، 1368
هینتس، والتر، داریوش و پارسها (تاریخ فرهنگ ایران در دوره هخامنشیان)، ترجمه عبدالرحمن صدریه، چاپ یکم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1380
ـــ دنیای گمشدهی عیلام، ترجمه فیروز فیروزنیا، چاپ دوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1376
هینلز، جان راسل، شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله آموزگار و احمد تفضی، چاپ ششم، تهران، انتشارات نشر آویشن و چشمه، 1379
یاحقی، محمدجعفر، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، چاپ دوم، تهران، انتشارات سروش، 1375
یونگ، کارل گوستاو، انسان و سمبولهایش، ترجمه محمود سلطانیه، چاپ دوم، تهران، انتشارات جام، 1378
مجلات
آموزگار، ژاله، گرشاسب در پیشگاه اورمزد، کلک، ش54، شهریور 1373
ـــ فرّه، این نیروی جادویی و آسمانی، کلک، ش70-67، آبان ـ اسفند 1374
اکرمی، غلامرضا، تعریف معماری، گام اول آموزش (چالشها و تناقضات)، نشریه علمی ـ پژوهشی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، ش16، زمستان 1382
بوشارلا، رمی، پایان عمر کاخهای هخامنشی شوش: مرگ طبیعی، ترجمه علی موسوی، مجله باستانشناسی و تاریخ. س9، ش1، پاییز و زمستان 1373
پُلاک، سوزان، سبک و اطلاعرسانی سفالینههای شوشان، ترجمه کامیار عبدی، مجلهی باستانشناسی و تاریخ، س14 و 13، ش 1و2، ش پی در پی 27و26، زمستان 77 و بهار 1378
پوپ، آرتور اُپهام، تخت جمشید شهر مذهبی بوده است، ترجمه علی اشرف شیبانی، مجلهی سخن، ش8، ش 12و11،1336
پورداود، ابراهیم، شاهین نشان ایران باستان، مهر، ش4، س7، دی ماه 1321
پیرنیا، محمد کریم، سبک شناسی معماری ایران، باستانشناسی و هنر ایران، ش1، زمستان 1347
حمید رفیعی، محمدعلی، درآمدی بر مفهوم نماد و نشانه، فصلنامه معماری و فرهنگ، س1، ش4، بهار 1379
خطیبی، ابوالفضل، دنیای پر رمز و راز مهر، نامهی ایران باستان، س1، ش2، پاییز و زمستان 1380
دِهه، ژان، مبدأ و مفهوم نقوش «سمبلیک» در تخت جمشید، ترجمه نامعلوم، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، س14، ش2، ش مسلسل 54، آذر ماه 1345
زرینکوب، عبدالحسین، تسامح کوروشی و مسألهی وحدت امپراتوری در ایران باستان، پل فیروزه، ش5، پایز 1381
سلطان زاده، حسین، یادداشت، فصلنامه معماری و فرهنگ، س1، ش4، بهار 1379
شاپور شهبازی، علیرضا، ارتش در ایران باستان، محلهی باستانشناسی و تاریخ، س10، ش2، ش پی در پی 20، بهار و تابستان 1375
ـــ نقش فرّ کیانی کورش بزرگ، باستانشناسی و هنر ایران، ش 8و7، تابستان و پاییز 1350
صفوی مبرهن، زهرا، نماد و نشانه، فصلنامه معماری و فرهنگ، س1، ش4، بهار 1379
فرای، ریچارد نلسون، میترا (مهر) در باستانشناسی ایران، ترجمه ابوالقاسم اسماعیلپور، مجلهی باستانشناسی و تاریخ، س2، ش2، ش پی در پی4، بهار و تابستان 1376
فرونتینی، روزماری، مفرغهای لرستان، ترجمه شمسی عصار، سخن، دوره دوازدهم، ش11و10، بهمن و اسفند 1340
قائم مقامی، جهانگیر، شیر و نقش آن در معتقدات آریاییها، بررسیهای تاریخی، ش3، س1، آبان ماه 1345
مجیدزاده، یوسف، تاریخ گذاری سر سنجاقهای مفرغی لرستان، مجلهی باستانشناسی و تاریخ، س3، ش1، پاییز و زمستان 1367
ملاصالحی، حکمتاله، تأملی در برخی جنبههای بنیادین رابطه فرهنگ و هنر، نامهی فرهنگ، س12، دور 3، ش50، زمستان 1380
ملکزاده بیانی، بانو، شاهین نشانه فرّ ایزدی، بررسیهای تاریخی، ش1، س7، ش مسلسل 38، فروردین و اردیبهشت 1351
ملکزاده، مهرداد، دژهای مادی و سپاهیان آشوری، باستان پژوهی، ش11، پاییز 1382
ـــ تیغ مادی در نیام جنگاوران سیلک، مجلهی باستانشناسی و تاریخ، س17، ش1، ش پی در پی 33، پاییز و زمستان 1381
موسوی، علی، هندو اروپاییان در ایران: مقدمهای بر پیشینه و باستانشناسی مسئله هند واروپایی، مجلهی باستانشناسی و تاریخ س 13، ش دوم، س14، ش یکم، ش پی در پی 27و26، 1378
ـــ ژاک دومورگان و حفاری در شوش، مجله باستانشناسی وتاریخ، س 6، ش1و2، ش پی در پی 12و11، 1370
نیکفر، محمدرضا، مفهوم صلح، نگاه نو، ش 63، آبان 1383
واندنبرگ، لویی، مفرغهای لرستان، ترجمه یحیی شهیدی، بررسیهای تاریخ، س5، ش3، ش مسلسل 27، 1 مرداد و شهریور 1349
هُل، فرانک، تحلیل ساختار و نقوش سفالهای پیش از تاریخ، ترجمه کامیار عبدی، مجلهی باستانشناسی و تاریخ، س14و13، ش 1و2، ش پی در پی 27 و26، زمستان 77 و بهار 1378
هِلم، پیتن، مدیکوس لوگوس هرودوت و تاریخ ماد، ترجمه عسگر بهرامی، نامهی پارسی، س9، ش3، پاییز 1383
Latin
Bivar, A.D.H, the Personalities of Mithra in Archaeology and Literature, First Edition, New york, Bibolioteca press, 1999.
Frye, N.Richard, the Charisma of Kingship in Ancient Iran, Iranica Antiqua, volume. IV, 1964.
Pope, Arthur Upham, A survey of Persian Art, volume I: Pre-historical, Achaemenid and Parthian periods, third Edition, Tehran, Soroush Press, 1977.
___ A Survey of Persian Art, volume II: text Sasanian Period, third Edition, Tehran, Soroush press, 1977.
Sh.Shahbazi. A, An Achaemenid Symbol I. A Farewell to “Fravahr” and “Ahuramazda”, Archaeologische Mitteilungen Aus Iran, Band 7, Berlin, 1974.
___”An Achaemenid symbol II. Farnah ‘(God given) Fortune’ Symbolised”, Archaeologische Mitteilugen Aus Iran, Band 13, Berlin, 1980.
The Cambridge History of Iran II: the Median and Achaemenid Periods, ed by: Ilay Gershewich, First Edition, Cambridge, Cambridge Press, 1985.
Tradition and Innovation in Ancient World, Electrum, volume.6, ed by: Edward Dabrowa, Gagiellonian, Gagiellonian Press, 2002.
چکیده
انسان موجودی اسطوره باور و نمادساز است. اسطوره آغاز «شدن» و نحوهی «بودن» آدمی را بیان میکند و نماد زبان اسطوره و آیین در درازنای تاریخ بوده است. در جهان بینی اسطورهای انسان خود و جهان را در هم میآمیزد تا حضور خویش را در روند حیات به ثبوت برساند. معماری یکی از نمودگاههای چنین آمیزشی است. در معماری دنیای باستان مفاهیم مینوی جلوهای زمینی مییافتند و در زندگی واقعی بازتاب پیدا میکردند. هخامنشیان از جمله امپراتوریهای شرقیاند که در گسترهی تاریخ شهرتی به سزا یافتند. نام آنها همواره تداعی کنندهی بنای بزرگ تخت جمشید است. هخامنشیها فرهنگی تلفیقی و معماریای ترکیبی دارند که رشتهی پیوند چنین فرهنگ و هنری روح پارسی و حامی آن پادشاهان بودند. نگارههای نمادین تخت جمشید (و پاسارگاد و شوش) در زمرهی مجهولات هنر پارسیاند و رمزگان فرهنگی عصر تلقی میشوند. تنوع و در هم تنیدگی این نگارکندهها ناشی از سرچشمههای متفاوت فرهنگی آنهاست. نقش مایههایی که درون مایهای چندگانه دارند: مصری، میان رودانی و ایرانی. زمینهی ذهنی چنین گزینشی گزیده را باید در غنای فرهنگی تمدنهای باستانی پیشین و رواج روح مدارای پارسی از یک سو و گریزناپذیر بودن ضرورت اخذ و اقتباس سبکهای هنری از سوی دیگر دید. تخت جمشید شاهوارترین و گزیدهترین یادگار هخامنشیان محل تلاقی تمدنهای عصر محسوب میشود و این بنای فاخر نظمی نمادین از دنیای باستان را در خود ماندگار کرده که در پلکان آپادانا نمودار گشته است. شاهوارترین نگاره نمادین در هیئت انسانی بالدار نمود مییابد. این نماد شخصیتی رَبّانی و گشادهرو با چهرهای مُوَقِر و موی فِر را نشان میدهد که نور فرّهی از سیمای شاهانهاش ساطع میگردد و همچون پیر روشن رأیی است که حمایت خود از پادشاهان را با دستی افراشته و حلقهی مشروعیت اعلام میکند. این نماد فرّ کیانی (شاهی) ایرانیان باستان است.
واژگان کلیدی: هخامنشی، معماری، تخت جمشید، نقش، نماد، نقش مایه و انسان بالدار.
پیشینه هخامنشیها
سرزمینی که امروزه به نام «ایران» شهرت دارد، نام خود را از قوم «آریایی» گرفته است. برای بررسی تاریخ این سرزمین کهن سال و آن قوم تاریخساز ضرورت دارد به گذشتههای دور بنگریم. موقعیت دقیق جغرافیایی نجد ایران را نمیتوان ترسیم نمود با این حال سرزمین پهناوری که از رشته کوههای زاگرس در غرب تا فلات پامیر در شرق گسترش دارد و از دیرباز زیستگاه انسانها بوده است را «نجد ایران» نامیده اند. گویا نخستین سکونتهای روستایی در دامنههای حاصلخیز کوههای زاگرس شکل یافته و به تدریج سایر مناطق فلات را دربر گرفته است. پیش از این که به مهاجرت آریاییان به آسیای غربی بپردازیم، ضرورت دارد نگاهی هرچند گذرا به پیشینه نجد ایران و اقوامی که در آن میزیستند بیندازیم و آنگاه سیر کوچ آریاییان را تا هنگامی که فلات ایران در دورهی مادان به عنوان سرزمینی سترگ با دولتی نیرومند وارد دوران تاریخی شد، پیبگیریم. سخن گفتن از ساکنان سرزمین ایران قبل از آریاییها بدون پرداختن به تمدنهای کهن میان رودان و پیوندهای این دو سرزمین کاری ناقص است. به همین خاطر در خلال بحث به تاریخ بینالنهرین هم توجه میشود.
نخستین زیستگاههای انسان در درّههای سرسبز شکل گرفته است. زیرا بشر را قادر به شکار در کوهها و بعد کشاورزی در دامنهها میکرد. گذر از زندگی متکی بر شکار و گردآوری دانه، میوه و سبزی و رسیدن به مرحلهی کشت دانهها و پرورش حیوانات و اهلی کردن آنها و تولید خوراک مقدمهی ورود به تمدن و شهرنشینی در آسیای غربی بود که از آن با عنوان «انقلاب نوسنگی» یاد میشود.[1]
در نجد ایران خشک شدن روز افزون درهها که معلول پیشرفت دورهی بیآبی بوده سبب دگرگونی ژرفی در شرایط زندگانی انسانها شده است. به عقیده رومن گیرشمن باستانشناس فرانسوی کهنترین محل سکونت انسان در ایران در دشت سیلک(1) (در نزدیکی کاشان) بوده، زیرا نشانههایی از زندگی یکجانشینی (با سه فعالیت شکار، کشاورزی و ساختن ابزار) در خود نگه میداشت.[2] سیلک با تمدنهای میان رودان ارتباط فرهنگی و تجاری داشته است. میدانیم دشتها در تاثیرگذاری و تاثیرپذیری از تمدنهای دیگر از مردمان ساکن کوهستان پیش قدمتر بودند و با آنها زود پیوند مییافتند.[3]
از دیگر نواحی تمدنی در نجد ایران میتوان از شهر سوخته زابل، تپه حصار دامغان، تپه شداد کرمان، مارلیک گیلان، گیان نهاوند و از همه مهمتر تمدن عیلام(2) در جنوب غربی ایران کنونی نام برد که بیش از دو هزار سال سابقه تمدنی دارد و تاریخ آن به مرکزیت شهر شوش در پیوند با تمدنهای بینالنهرین فهمپذیر است.
به هر روی غیر از عیلامیان پیش از مهاجرت آریاییها اقوام گوناگونی در ایران میزیستند که پرداختن به تمام آنها در اینجا موضوعیت ندارد. از این رو تنها به نام برخی اشاره میشود این اقوام پراکنده عبارتند از: گوتیها و لولوبیها در غرب ایران، آماردها و تپوریها در شمال، کاسیها در جنوب غربی، کادوسیان در کوههای البرز تا دریای خزر و ماننایان در نزدیکی دریاچه ارومیه. بعضی از این اقوام قدرتمند بودند و حتی پا را از فلات ایران فراتر گذاشتند. نمونه آنها گوتیانند که در سالنامههای بابلی، به تعرض ایشان به بابل اشاره شده است. گوتیان دولت اکد (آگاد) را برانداختند و در مقابل سومریان واکنش نشان دادند و در نهایت حمورابی (1750-1792ق.م) نامیترین پادشاه بابل به قدرت رسید و حکومت متمرکز و نیرومندی تشکیل داد. امپراتوری بابل پس از حمورابی بدست هیتیها برافتاد و آنها مدتها بر بابل حکومت کردند.[4] بحث تاریخ میان رودان را همینجا ناتمام میگذاریم و به قوم مهاجر هند و اروپایی میپردازیم.
پایان نامه بررسی نظام حقوقی همهپرسی و مراجعه به آراء عمومی در ایران در 140 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت
فهرست مطالب
مقدمه. 1
بخش اول: 6
مفهوم و اصول همهپرسی و پیشینة تاریخی آن در ایران. 6
مبحث اول: مفهوم همه پرسی.. 7
بند اول: دموکراسی.. 7
اول: تعریف دموکراسی.. 7
دوم: انواع دموکراسی.. 10
بند دوم: تمایز همه پرسی با انتخابات و افکار عمومی.. 19
اول: همه پرسی و انتخابات… 19
دوم: همه پرسی و افکار عمومی.. 22
مبحث دوم: بررسی اصول و مقولههای مرتبط با همه پرسی.. 29
بند اول: همه پرسی و توسعه سیاسی.. 29
اول: مفهوم توسعه سیاسی.. 29
دوم: رابطه همه پرسی با توسعه سیاسی.. 31
بند دوم: همه پرسی و حاکمیت قانون.. 34
اول: مفهوم حاکمیت قانون.. 34
دوم: رابطه همه پرسی با اصل حاکمیت قانون.. 39
مبحث اول: همه پرسی در دورهی مشروطیت… 45
بند اول: همه پرسی 12 و 19 مرداد 1332? 45
بند دوم: همه پرسی 6 بهمن 1341? 48
مبحث دوم: همه پرسی در جمهوری اسلامی.. 52
بند اول: همه پرسی 10 و 11 فروردین 1358? 52
بند دوم: همه پرسی 12 آذر 1358? 57
بند سوم: همه پرسی بازنگری قانون اساسی.. 63
بخش دوم: 68
بررسی نظام حقوقی همهپرسی.. 68
مبحث اول: همه پرسی قانونی.. 73
بند اول: همه پرسی تقنینی (موضوع اصل 59). 73
اول: قلمرو وضع قواعد از طریق همه پرسی.. 77
دوم: ابتکار همه پرسی.. 79
سوم: شأن و ارزش مصوبات از طریق همه پرسی.. 81
بند دوم: همه پرسی تأسیسی (موضوع اصل 177). 83
اول: مشروعیت قانون اساسی.. 88
دوم: همه پرسی و تعیین نظام سیاسی کشور. 93
مبحث دوم: همه پرسی سیاسی.. 97
مبحث اول: همه پرسی و قوهی مقننه. 99
بند اول: همه پرسی و مجلس شورای اسلامی.. 99
اول: ارتباط همه پرسی با مجلس شورای اسلامی.. 99
دوم: همه پرسی ناقض استقلال قوهی مقننه یا محدودیت دامنهی قانونگذاری مجلس؟. 101
بند دوم: همه پرسی و شورای نگهبان.. 103
اول: نظارت شورای نگهبان بر مصوبه مجلس در خصوص ارجاع امر به همهپرسی.. 103
دوم: نظارت شورای نگهبان در جریان اجرای همه پرسی.. 104
سوم: نظارت یا عدم نظارت شورای نگهبان بر نتیجهی همه پرسی.. 105
مبحث دوم: همه پرسی و قوهی مجریه. 112
بند اول: همه پرسی و رهبر. 112
الف) نظریه عمومیت اختیارات مقام رهبری.. 112
ب) نظریه خاص بودن اختیارات مقام رهبری.. 113
بند دوم: همه پرسی و رئیس جمهور. 115
الف) منع تجدید نظر در قانون اساسی.. 118
ب) منع همه پرسی: 119
نتیجهگیری.. 120
منابع و مأخذ. 125
1- منابع فارسی.. 125
الف) کتب… 125
ب) مقالات… 129
ج) جزوات… 130
2- منابع انگلیسی: 130
مقدمه
حق حاکمیت ملت یا حق مردم در تعیین سرنوشتشان، بخشی از حقوق و آزادیهای اساسی مردم مبتنی بر حقوق طبیعی انسان میباشد، چنین حقوقی ریشه در عمیقترین لایههای هویت و ویژگیهای متمایز انسان دارد.
اعمال این حق بنیادین بشری تنها در رژیمهای مردم سالار معنا پیدا میکند.
در این راستا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل پنجاه و ششم ضمن توجه به ضرورت حاکمیت خداوند به حاکمیت انسان بر سرنوشت خویش توجه داشته است:
«حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست و هم او انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است. هیچ کس نمیتواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد. و ملت این حق خدا داد را از طرقی که در اصول بعد میآید اعمال میکند.»
بنابراین حاکمیت تنها از آن خداست و از جانب خداوند تنها به مردم تفویض شده است نه به کس دیگری، قوای سه گانه و مقام رهبری که این حاکمیت را اعمال میکنند آن را از طریق «اتکاء به آرای عمومی» از مردم کسب کردهاند.
با توجه دقیق به اصل 56 «همه پرسی یا رفراندم» جلب توجه مینماید. همه پرسی یا رفراندم یکی از راههای شناخته شده در نظامهای مختلف حقوقی برای دریافت مستقیم آرای عمومی است که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصول مختلفی به آن اشاره شده است. (اصول 1، 6، 59، 99، 110، 123، 132، 177).
در زبان محافل سیاسی مدتی است که واژه رفراندم یا همه پرسی ـ که ظرفیت قانون اساسی است ـ مطرح شده است. به همین دلیل مبانی حقوقی اجرای همه پرسی مورد توجه صاحب نظران حقوقی و سیاسی قرار گرفت.
برخی از نویسندگان حقوقی و سیاسی استفاده از همه پرسی را مناسبترین راهکار برای حل معضلات و مشکلات موجود در کشور و تسریع فرایندگذار به مرد سالاری میدانند.
از دیدگاه نو اندیشان دینی تدبیر امور سیاسی در زمان غیبت معصومین به عهدهی خود مردم گذاشته شده است. مردم میتوانند امور اجتماعی خود را بر اساس مصالحی که در شرایط مختلف زمانی و مکانی تشخیص میدهند سامان دهند. شکل حکومت دینی در دوران غیبت شورایی است. یعنی تمام مقدرات سیاسی با مراجعه به آرای عمومی تعیین میشود.
در مقابل این گروه، عدهای از صاحب نظران و شخصیتهای حقوقی و فعالان سیاسی با برداشت دیگری از اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با ارائهی ادله و مستندات قانونی نظر گروه اول (نو اندیشان دینی) را فاقد وجاهت قانونی دانسته و آن را مغایر نظر تدوین کنندگان قانون اساسی تشخیص داده و استفاده از این مکانیزم را در مورد موضوعات مطروحه نه تنها مفید ندانسته بلکه آن را موجب بی اعتبار نمودن قانون اساسی تشخیص میدهند.
یکی از مهمترین شاخصههای رژیم حکومتی دموکراتیک (همان طور که در صفحه قبل اشاره شد) مشارکت دادن هر چه بیشتر مردم در صورت بندی قدرت و امور عمومی است یعنی تصمیم گیری در مورد سرنوشت سیاسی مردم به خود مردم سپرده شود به عبارتی دیگر تمام حقوق سیاسی مردم اعم از حقوق قانون گذاری، اجرایی و قضایی توسط خود مردم اعمال گردد ولی به جهت تخصصی بودن مسایل سیاسی و حکومتی و پیچیدگی جوامع امروزی اعمال دموکراسی مستقیم در عمل میسور نیست به همین دلیل در رژیمهای دموکراتیک علاوه بر انتخاب مقامات حکومتی و سیاسی (نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ریاست جمهوری و …) توسط مردم، در مواردی همچون تصویب قوانین مهم و اخذ تصمیم حساس و بنیادی جامعه، مراجعه به آرای عمومی میشود که این مراجعه به آرای عمومی در اصطلاح حقوقی «همه پرسی یا رفراندم» نامیده میشود.
مسأله همه پرسی در ارتباط با نظریهی حاکمیت، سابقهای طولانی دارد و حتی فلاسفه قدیم هم بر آن تأکید داشته و رعایت آن را از زمامداران طلب میکردند.
در قانون اساسی رژیم سابق مسأله همه پرسی مطرح نبود با این حال در سال 1332 دولت وقت با استفاده از همه پرسی، مجلس شورای ملی دورهی هفدهم را منحل ساخت و در سال 1341 نیز شاه برای مردمی جلوه دادن سلطنت خود، مسأله تصویب ملی را عنوان کرد.
پس از انقلاب اسلامی و سقوط رژیم سلطنت لازم بود که نوع حکومت آینده مشخص شود، برای این منظور به پیشنهاد رهبری انقلاب در فروردین سال 1358 همه پرسی صورت گرفت و ملت با اکثریت قاطع به جمهوری اسلامی رأی داد.
رفراندم دیگری که در ایران صورت گرفت مربوط به قانون اساسی بود که پس از تهیه و تصویب از جانب مجلس بررسی نهایی قانون اساسی به تصویب اکثریت قاطع مردم رسید و آخرین رفراندم، در سال 1368 مربوط به تجدید نظر و بازنگری قانون اساسی بود که به پیشنهاد حضرت امام صورت گرفت که در نهایت به تصویب مردم رسید.
هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناخت همه پرسی از دیدگاه حقوقی و سیاسی بوده است. به همین منظور این رساله در دو بخش آمده است:
بخش اول: به بررسی زمینههای موضوعی همه پرسی پرداخته که این بخش در دو فصل گردآوری شده است و هر یک از این فصول در دو مبحث آمده است. فصل اول ضمن ارائه تعریف از همه پرسی و بررسی تمایز آن با انتخابات و افکار عمومی به بررسی اصول و مقولههای مرتبط با همه پرسی پرداخته است. در فصل دوم این بخش سوابق همه پرسی چه در دورهی قبل از انقلاب و بعد از انقلاب مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش دوم اختصاص به بررسی نظام حقوقی همه پرسی دارد. که در فصل اول به بررسی ساختار قانونی و سیاسی همه پرسی پرداختهایم و در فصل دوم ارتباط این نهاد را با قوهی مقننه و مجریه مورد بررسی قرار دادهایم.
در این بخش سعی بر این بوده تا به این سؤالات پاسخ گوییم.
1ـ چه مقامی میتواند اظهار نظر ملت را درخواست کند؟
2ـ در چه موضوعاتی مراجعه به آراء عمومی مشروع است؟ آیا در همه موارد میتوان از این وسیله استفاده کرد یا اختصاص به پارهای مسایل مهم و استثنایی دارد؟ و در صورت اخیر آن مسایل کدام است؟
3-ـ اعتبار تصمیمات مردم تا چه حد است و آیا با وضع قانون عادی، میتوان آن را فسخ کرد یا خیر؟
4ـ امکان مراجعه به آراء عمومی مخصوص مواردی است که مجالس قانون گذاری در حال تعطیل است و یا در همه حال میتوان به طور مستقیم از ملت نظر خواست؟
پایان نامه بررسی شیوع آلودگی به شپش سر و بررسی عواملی همه گیری شناختی آن در 50 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت
فهرست مطالب
خلاصه 1
دلایل انتخاب موضوع 3
بیان مسئله 4
بازنگری منابع 7
هدف کلی تحقیق 9
اهداف اختصاصی 9
جامعة مورد بررسی، تعداد و روش نمونه گیری 13
خصوصیات شپش کش های مصرفی 14
یافته ها 15
مقایسة اثر شپش کشهای اکتوپار و پرمترین 30
بحث و نتیجه گیری 33
پیشنهادات و توصیه ها 39
مراجع و منابع 40
خلاصه
بررسی میزان شیوع الودگی به شپش سر و عوامل همه گیری شناختی آن در دانش آموزان دختر و پسر مدارس ابتدایی شهرستان ورامین و مقایسه اثر درمانی شپش کشهای اکتوپارومترین سال 85-1384.
شپش سر حشره برون انگل خونخوار، دائمی و اختصاصی انسان است و آلودگی بهآن یکی از مشکلات بهد اشتی جوامع شهری و روستایی در کشورهای مختلف به شمار می آید.
کودکان دبستانی آسیب پذیرترین گروه سنی هستند که از شدت آلودگی به شپش سر برخوردارند و تماس سر با سر شایع ترین و اصلی ترین راه انتقال است.
در بررسی حاضر از 3257 دانش آموز مناطق شهری و روستایی شهرستان ورامین تعداد1794دختر(55%) و 1462 پسر(45%) مدارس ابتدایی (12-6 ساله) از نظر آلودگی به شپش سر مورد آزمایش قرار گرفتند. از دانش آموزان مورد بررسی 167 نفر (2/5%) دچار آلودگی به شپش سر بودند. شیوع آلودگی در دختران (4/96%) و در پسران دانش آموز (6/3%) بود. در گروه سنی 9-6 سالالودگی 7/43% و در گروه سنی 12-9 سال به 3/56% رسیده است. آلودگی در 2850 نفر دانش آموز ایرانی (5/87%) و در 405 دانش آموز افغانی (44/12%) بررسی شد. شیوعالودگی به شپش سر در نزد دانش آموزان ابتدایی در مناطق شهری 8/4 درصد و در روستاها 6 درصد بود. میزان آلودگی به شپش سر در دختران دانش آموز با افزایش طول موی سر آنان رشد چشمگیری دارد.
همه دانش آموزان پسر آلوده دارای موی سر کوتاه بودند. در مناطق شهری و روستایی شهرستان ورامین در ارتباط با وضعیت اقتصادی(شغل ) پدران دانش آموزان آلوده، با استفاده از آزمون کای دو از نظر آماری اختلاف معنی داری مشاهده نشد.
از 167 نفر دانش آموزان تحت بررسی، 134 نفر (2/80%) آلودگی صرف به رشک و 33 نفر (8/19%) آلودگی توأماً به رشک و شپش زنده داشتند.
در زمینه ارزیابی تاثیر شپش کشهای مختلف روی شپش سر دانش آموزان دختر و پسر آلوده، تحقیق نشان داد که شامپو پرمترین(84%)و بیشتر از شامپو اکتوپار روی شپش سر تاثیر کشنده دارد.(0001/0).
دلائل انتخاب موضوع
شپش سر بیشتر نزد کودکان 6 تا 11 ساله دیده می شود و ممکن است از فردی به فرد دیگر انتقال یافته و ضمن تاثیر منفی بر بهداشت عمومی منطقه باعث روان پریشی نیز گردد.
با مطرح شدنآلودگی به شپش سر در سالهای اخیر که به عنوان یک معضل بهداشتی در سطح برخی از مدارس دخترانه و پسرانه شهرستان ورامین از سوی مسئولین بهداشت به عنوان اولویت های بهداشتی عنوان گردید:
ضرورت ایجاد می کند تا جهت بررسی صحت و سقم موضوع این تحقیق اجرا شود و بر اساس جمع آوری اطلاعات میزان شیوع آلودگی بر اساس متغیرهای گوناگون به دستآید.
در حین بررسی آموزشهای لازم جهت درمان و پیشگیری به مربیان و اولیاء دانش آموزان نیز داده شود.
بیان مسئله
آلودگی به شپش سر، توسط حشره ای به نام شپش سر ایجاد می شود. این حشره که بدون بال و خونخوار و از انگلهای خارجی و اجباری انسان می باشد، زندگی آزاد ندارد و دارای رابطه اختصاصی با انسان است، با آنکه شپش بدن ناقل تیفوس، تب خندق و تب راجعه می باشد، ولی شپش سر بیماری خاصی را به انسان انتقال نمی دهد. شپش سر بالغ 3 تا 4 میلی متر طول دارد و به رنگ خاکستری و یا سفید دیده می شود. در انتهای هر پا یک ناخن درشت وجود دارد که برای چسبیدن به موها سازگاری پیدا کرده است. هر دو جنس نر و ماده تمام شپش ها هر سه تا شش ساعت از انسان خونخواری می کند. طول عمر ماده حدود یکماه است و در این مدت روزانه 7 تا 10 عدد تخم می گذارد. آلودگی به شپش سر دارای گستردگی جهانی است و هیچ محدودیت خاصی در ارتباط با سن، جنس، نژاد و وضعیت اقتصادی میزبان وجود ندارد(گرچه در سیاهان امریکا کمتر دیده می شود) (1و2). بیشترین موارد بروز آلودگی در بچه های مدرسه ای اتفاق می افتد و بیشترین ناحیهآلودگی در نواحی پشت گوش و پشت گیجگاهی می باشد. به طور میانگین هر میزبان حامل کمتر از 20 بالغ شپش بالغ است و کمتر از 5 درصد افراد آلوده بیش از 100 شپش بالغ روی سر دارند. شپش سر می تواند سه روز دور از میزبان انسان زنده بماند در حالی که رشک ها بیش از ده روز زنده باقی می مانند(3).
شپش سر به سادگی به طور مستقیم در جامعه انتشار می یابد(4) و راه اصلی انتقال آلودگی تماس مستقیم با انسان آلوده می باشد. ولی از طریق البسهآلوده هم انتقال صورت می گیرد(3) شپش سر می تواند به وسیله شانه کنده شده و به سر دیگری انتقال پیدا کند .
اگر به طور اتفاقی روی لباس یا پوست شخصی بیفتد می تواند به طرف سر حرکت کند (5) . آلودگی به شپش سر یکی از مشکلات عمده بهداشتی جوامع شهری و روستایی در کشورهای مختلف به شمار می آید شپش سر تقریباً در تمام دنیا به وفور دیده می شود. نقش شپش را امروزه در مناطق معتدله و سرد از نقطه نظر اذیت و آزار انسان ها قابل مقایسه با مشکلات ناشی از تهاجم پشه در مناطق گرمسیر شناخته اند.
اگر چه انواع شپش انسان در هر سه منطقه جغرافیایی گرمسیر، سردسیر و معتدله دیده می شود. ولی تصور می شود شپش در جوامع فقیر و متراکم شایع تر است. ولی در مواقع همه گیری همه طبقات اجتماعی، اقتصادی جامعه را فرا می گیرد. شیوع و آلودگی در جامعه متاثر از کم توجهی و یا بی توجهی افراد به رعایت نکات بهداشتی که خود معلول پایین بودن سطح فرهنگی بهداشتی، اقتصادی جامعه است، می باشد با این توضیح کهآلودگی به شپش سر فقط مختص کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه (لیبی 6/87%) (6) عربستان سعودی(6/9%) (2) عمان(11%) (8) مالی(7/4%)(7) بلکه کشورهای پیشرفته نیز شیوع رو به فزونی آن را گزاش می کنند(فرانسه 7/15%) (9) امریکا 6 تا 12 میلیون نفر در سال (10) وهمچنین بی توجهی نسبت به مصرف شپش کشها جهت درمان، شپش زدایی اعضاء خانواده که به عنوان کانون اصلی آلودگی به شمار می آید.
بلند بودن موی سر، تراکم جمعیت، بروز سوانح طبیعی و غیر طبیعی(مانند زلزله و جنگ) ، عدم شناخت کافی از وضعیت زندگی و شکل شناسی مراحل مختلف تکامل این حشره و تخم آن(رشک)، جدی نگرفتن مسئله مبارزه علیه شپش، دست کم گرفتن اهمیت آلودگی انسان به شپش سر به لحاظ عدم انتقال بیماری توسط این بندپا با این تذکر که در هر حال اظهار نظر قطعی پیرامون این مسئله توجه بیش از پیش میکروبیولوژیست ها و حشره شناس ها را به این حشره کوچک طلب می کند. (9و11و12) و بر اساس بررسی های انجام شده در سال 1372 در شهریار (13) در سال 77-1376 در شهرستان اراک(14) که میزانآلودگی دانش آموزان دختر و پسر مدارس ابتدایی را به ترتیب (24% و 8%) و (88/14% و 26/3%) گزارش کرده اند، ادامه بررسیهای اپیدمیولوژیک در این زمینه در سایر نقاط کشور نیز ضروری به نظر می رسد. لذا در این تحقیق مراجعه به مدارس دخترانه و پسرانه انتخاب شده در مناطق شهری و روستایی شهرستان ورامین شیوع آلودگی به شپش سر را در دختران و پسران تعیین می نمائیم. نتایج تحقیق حاضر میتواند ضمن احراز سهمی در تامین اطلاعات مستند بر اساس تحقیقات دانشگاهی جهت تدوین برنامه های خدماتی بهداشتی دولت، در تامین سلامت کودکان دانش آموز موثر باشد...
مراجع و منابع
1-Lowernce A. Schachner,M.D. Tetment Resistant head
Lice:Altemative Therepeutic Approches.pediatriDermatology
vol. 14.no.5.409;1997
2-Nelly Rubriz,MD, Associate Professor, Department of
Dermatology, American University of Beirut Medical
Center,Lebanon. eMedicine Journal, January 18 2002 ,
volume3, Number 1.
3-Gragia G. Barkhart. Msph;MD.Graig N. Burkart and
Kristina.M.Barkhart Taleda, ohio an assassment of Tropical
and oral perscription and over -the- counter treatements for
head lice J . Am Acad Dermatol 38: 979-820;1998 .
4-Change, R.N; Scoti .F.e; Under WoodJ.E; Zorarella, K.J.:Are
View of the epidemiology, pablic health importance,
Treatement and control of head lice. Con .J. public .
Health.82(3): 196-200,1997.
5-Joanna Ibarra Head lice in School Children , Archdis child
78:288-297. 1998.
6-Bharija.S.C.; Kanwar,A.J. ; Singh.G.: Belhay,M.s. :
pdiculosis capitis in Benghazi, Libya .A. School Sarvey
" Int. Dermatol. 27(3):165-166;1988.
7-W.A.Shakkoury and E.Abu-Wandy. Prevalence of skin
disorders among male schoolchildren in Amman. Jordan.
Volume 5,Issue5,1999,page 955-959.V
8-Combescot ,C. : Current epidemiology of pediculosis capitis.
Ball. Acad. Natl. Med , 174(2): 236-237; 1989
9-Williams LK, Reacher A, Mac Kenzie WR, Hightower AW,
Blake PA. Lice ,nits, and school policy . Pediatric
2001;107:1011-1015
10-Change RN, Scott FE, Undewood,et al-Areview of the
epidemiology,Public Health importance.
11-Aydemir, E.H. Unal,G.; Kutlar.M.;Onsun, Pediculosis
capitis in Istanbul. Int. J.Dermatol. 32(1): 30-32;1993.
12-Clore, E.r; Displling the common myths. About Pediculosis ,
J.Pediotr. Health . care 3(1):28-33:1989.
13-بشیری بد، ح: شیوع آلودگی به شپش سر دانش آموزان مدارس ابتدایی- شهرستان شهریار و نحوه اثر درمانی شپش کشها. طرح تحقیقاتی(1372).
14-فیروزه خزاعی: بررسی میزان آلودگی به شپش سر در دانش آ«وزان مدارس ابتدایی شهرستان اراک و ارزشیابی مقایسه ای شپش کشهای گاما بنزن و کپکس. پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حشره شناسی و مبارزه با ناقلین(1377-1376).
15-زینی ف: قجری، ع: بررسی اپیدمیولوژیک و قارچ شناسی کچلی در مدارس و مهدهای کودک بندرچاه بهار، خلاصه مقالات اولین کنگره سراسری بیماریهای انگلی در ایران، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 111، آذرماه 1369.
16-Wegner-Z. and et al: Occurrence of Pediculosis capitis inappopulation of childem. From Gdansk, Sopot, Gdynia and the vicinites . Appi. paeasitology; 1994.
17- Embonay ; E .; Pediculosis capitis amongprimary school children in urban raral ofKwara of community healthand Nursing vol. 8920.Pp:85-97;1988.
18- Bahamdan k, Mahfouz AA, Tallab T. Badawi la, al – Ameri OM.Skin diseases among adolescent boys in Abha, Saud Arabia. Department of Internal Medicine, KingSoudUniversity, Abha, Saudi Arabia.
19- Fan. P.C; et al present status of head lous (pediculus capitis) infestation among school children Yunlin country Taiwani,Kaoh Siung Hsueh Kohsueh Tsachih, vol.7(4).Pp.l51-9;1990.
20-Comite des maladies infectieuses et d immunisation, SocieteCanadienne de pediatrie (SCP). Approuve par Ie conseild administration de la SCP en 1996. Paediatrics andchildHealth 1996;1(3):244-8.
پایان نامه بررسی مفهوم در عناصر تصویری پوستر های مکتب لهستان در 107 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت
چکیده
این پایان نامه تحقیقی است درباره بررسی مفهوم در عناصر تصویری پوستر های مکتب لهستان با توجه به این امر که کشور لهستان از نظر وسعت و جمعیت در بین کشورهای منطقه، رتبه اول را دارد و همچنین به علت موقعیت جغرافیایی به قلب اروپای شرقی معروف میباشد، این مسئله باعث شده است تا بیش از سایرکشورها تحت تاثیر حوادث سیاسی- اجتماعی روزگار خود باشد.
طبیعی است که اوضاع سیاسی- اجتماعی هر کشور تاثیر مستقیمی بر روی تمامی ابعاد جامعه ی خود دارد، در لهستان نیز شاهد هستیم که چگونه هنرمندان این کشور تحت تاثیر اتفاقات سیاسی- اجتماعی محیط خود به خلق آثار هنری پرداخته اند.
نکته جالب توجه درباره ی این هنرمندان این است که آنها برای بیان عقاید خود و ارتباط برقرار کردن با مردم جامعه، پوستر را وسیله ی مناسب یافتند و به این روش و با خلق پوستر هایی در زمینه های مختلف با مخاطبان ارتباط برقرار میکردند. در این رساله به بررسی عوامل موثر در به وجود آمدن مکتب پوستر لهستان و سپس عناصر هنری هنرمندان آن دوره به آن پرداخته اند، تجزیه و تحلیل میگردد.
مقدمه
چرا پوستر های لهستان تا این حد متفاوت هستند؟
این سوالی بود که پس از رفتن به نمایشگاه ادیان توحیدی (1385) و دیدن آثار واسیلوفسکی در ذهنم شکل گرفت و بعد از این نمایشگاه نیز بیشتر در این مسئله ریز بین تر شدیم و به بررسی پوستر ها و عناصر تصویر شکل گرفته از آنها پرداختیم. گویی این پوستر ها با مخاطبان صحبت میکنند و درد و رنج های زندگی بشری را با مخاطبان شریک میشوند و چرا این پوسترها اینقدر محزون و غم انگیزند؟
این سوالات مقدمه ای شد که ببینید که هنرمندان لهستانی چگونه از عناصر برای بیان مفاهیم استفاده میکنند؟ فرض را بر این می گیریم که دلیل شرایط خاص سیاسی- اجتماعی حاکم بر کشور لهستان به خصوص در آن دوره هنرمندان به سبک خاصی برای بیان مطالب روی آوردند که بازتاب همه کاستی ها و رنج ها و اندو های موجود در جامعه بود.
آنها با تمثیل هایی برگرفته از فرهنگ و داستان های بومی خود با مردم حرف می زدند و از آنها می خواستند بر گفته های آنان تامل و تفکر کنند و دراین راستا از نقوش انسانی بسیار فراوان استفاده کرده اند. بررسی مکتب لهستانی از نظر علمی میتواند در شناخت ما به یکی از بزرگترین و موثر ترین مکاتب گرافیک جهان معاصر کمک شایان ذکری بنماید.
شناخت این هنرمندان و مکتب لهستان می تواند تاثیر بسزایی روی نسل حاضر گرافیک ایران و نسل آینده داشته باشد. مکتب لهستان همواره مورد توجه دانشگاه های معتبر هنری دنیا و اساتید آنها قرار داشته است.
روش تحقیق
این پژوهش با دو شیوه کتابخانه ای (مروری) و مشاهده ای( همراه با چک لیست-پرسشنامه) به انجام رسید با توجه به این امر که کشور لهستان در قرن بیستم درگیر مسائل اجتماعی- سیاسی بوده و هنرمندان لهستانی در تمام گرایش ها به شدت تحت تاثیر اتفاقات جامعه خود بوده اند، در نتیجه در ابتدا به بررسی زمینه ی مسائل اجتماعی – سیاسی کشورهای بلوک شرق و سپس لهستان پرداخته شده به این منظور با مراجعه به سفارت لهستان، کتاب های مربوطه را جمع آوری و بعد از مطالعه مطالب، قسمت های مورد نظر را خلاصه نویسی شدند، که در فصل اول به آن پرداخته شده است. در قسمت تحقیق مشاهده ای، ابتدا آثار 29 هنرمند از مکتب لهستان، و مشاهده حداقل 20 اثر در هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت.
جمع آوری پوستر ها از کتب چاپ شده و همچنین سایت های اینترنت انجام شده است.
ابزار پژوهش و شیوه اجرا:
ابزار پژوهش در این تحقیق پرسشنامه ای است که برای دستیابی به اهداف پژوهش طراحی شده است و این پرسشنامه ابتدا محدوده پوستر مورد مطالعه، بررسی شده و در دو دسته مستطیل عمودی و افقی مورد سوال قرار گرفت. سپس انواع نشانه هایی که در این پوستر ها قرار دارند، مورد بررسی قرار گرفتند این نشانه ها شامل، نشانه های نوشتاری یا نشانه های زبانی میباشند. انواع نوشتاری که سه هنر رایتینگ و کالیگوانیک و تایپوگرانیک می باشد.با توجه به پرسش فوق، سوال نوع نشانه ی غالب (زبانی یا تصویری) شکل گرفت.
پس از روشن شدن این پاسخ، به روش بازنمایی نشانه های تصویری پرداخته شده است. روش باز نمایی در این پرسشنامه به سه گروه تقسیم شده است که شامل طراحی گرافیک و تصویر سازی و عکس میباشد. تمرین این تحقیق از طراحی گرافیک تصاویر فیگوراتیو و ساده شده میباشند.
منظور از تصویر سازی آن است که در آن طراح برای بیان موضوع خود وارد جزئیات شده و به داستان پردازی پرداخته است و استفاده از عکس و تکنیک های مربوط به عکس را که واضح و آشکار میباشد.
پس از این، نقوش استفاده شده در این پوستر ها دسته بندی شدند این دسته بندی با توجه به عناصر موجود در پوستر ها به پنج گروه صفتی، معماری، فرهنگی، تزئینی، طبیعی تقسیم شدند و به دلیل گستردگی نقش سایه های طبیعی، نقوش انسانی، حیوانی و گیاهی و جمادات به عنوان زیر مجموعه گروه طبیعی مجدداً تقسیم بندی شد. در این تحقیق منظور از نقوش صفتی، اشیایی است که ساخت دست انسان باشند مثل دوربین، عینک و .....
پس از دسته بندی نقش مایه ها، نقوش تصویری غالب مورد سوال و دسته بندی قرار گرفتند.
هنر پوستر در لهستان
-آشنایی با کشور های بلوک شرق
- آشنایی با مسائل سیاسی، اجتماعی و جغرافیایی لهستان
- راهنمایی زبان لهستانی
- وضعیت لهستان در جنگ جهانی دوم
- هزینه های جنگ برای لهستان
- لهستان پس از جنگ جهانی دوم
- ویژگی های فرهنگی لهستان
- ادبیات / موسیقی/ نقاشی
- هنر پوستر از پیدایش تا اواسط 1970
- مکتب لهستان
بلوک شرق « مروری بر تاریخچه مسائل سیاسی و اجتماعی کشورهای بلوک شرق»:
گر چه اتحادیه جماهیر شوروی و ایالات متحده در طی جنگ جهانی دوم با یکدیگر هم پیمان بودند و در کنار هم می جنگیدند، اما سیستم سیاسی آن ها از هم جدا و به عبارتی کاملاً جبهه ای مخالف هم داشت.
در سال 1949 ایالات متحده پیمان ناتو را برای جلوگیری از گسترش کمونیسم شوروی تشکیل داد و دو ابر قدرت علاوه بر جنگ در کره، ویتنام و افغانستان با جنگ تبلیغاتی، جاسوسی و نظامی نیز داشتند.
در آن زمان اتحاد جماهیر شوروی با سیاست های کمونیستی توسط ژوزف استالین (1953-1879) اداره میشد و شهروندان شوروی در اردوگاه های کار اجباری و در وضع فجیهی زندانی بودند و نمونه بارزی از یک حکومت دیکتاتوری و بسته بود.
پیروزی ارتش شوروی در جنگ جهانی دوم قدرت شوروی را به قلب اروپا منتقل ساخت. در مناطقی که ارتش آنها را اشغال کرده بود، شوروی دولت کمونیستی ایجاد کرد که میتوان از آن جمله لهستان، چکسلواکی، مجارستان، رومانی، بلغارستان و آلمان شرقی را نام برد. سیستم کمونیستی توسط پلیس مخفی با استفاده از زندان، اردوگاه های اجباری و شکنجه و اعدام به شدت اعمال میشد. حاکمان دولت این کشورها به مردم خود خدمت نمیکردند، بلکه به حزب کمونیست خدمت میکردند و مردم در وضعیت فیجع و بدی زندگی میکردند.
سپس نشانه های نوشتاری را به سه دسته تایپی و دستنویس و ترکیبی تقسیم کرده و بعد از آن با آنالیز رنگ های موجود در پوستر پرداخته شد. با توجه به مشاهده پوسترهای انتخابی، مشخص شد که هنرمندان مکتب لهستان از پس زمینه مجزا و یکپارچه استفاده میکنند که در بعضی از آثار هیچ مرز مشخصی بین اثر و پس زمینه پدیدار نیست. در پایان هر طرح به طور مجزا بررسی شد و کلیه طراحان نیز یک جامعه آماری کلی را شکل دادند.
تقسیم آلمان:
قدرت های غربی، ایالات متحده، انگلیس، فرانسه و اتحادیه جماهیر شوروی به یکدیگر پیوستند تا المان شکست خورده اشغال نمایند. هر کشور منطقه جداگانه ای را تحت کنترل خود گرفت. برلین، پایتخت آلمان داخل منطقه اتحادیه جماهیر شوروی قرار گرفت، اما چهار کشور هم پیمان و هم زمان هر کدام قسمتی از شهرها را کنترل میکردند. در سال 1948 ارتش شوروی قسمت شرقی برلین را محاصره نمود. غرب نیز این عمل را با ساختن پل هوایی برلین و بردن سوخت و نفت برای برلین غربی پاسخ داد. در نهایت، در سال 1949 شوروی دست از محاصره برداشت و آلمان به دو بخش تقسیم شد که هر کدام دولت جداگانه ای داشت. ناحیه غربی تبدیل به آلمان غربی شد و منطقه تحت نفوذ شوروی تبدیل به آلمان شرقی کمونیست شد و شهر برلین به صورت تقسیم شده باقی ماند.
شورش ها
مردمی که در کشور های کمونیستی شرقی اروپا زندگی می کردند از سختی های بسیار رنج می بردند در سال 1956 شورش هایی علیه قدرت شوروی در لهستان و مجارستان به وقوع پیوست. برای مدت کوتاهی مجارستانی ها موفق به براندازی دولت دولت کمونیست شدند. با این وجود تانک های ارتش شوروی خیلی زود قیام را سرکوب نمودند. در شورش مجارستان حدود 25000 نفر کشته شدند.
فهرست مطالب:
چکیده 1
مقدمه 2
روش تحقیق 3
فصل اول: آشنایی با کشورهای بلوک شرق
- تقسیم آلمان 7
- شورش ها 7
- دیوار برلین 8
- بهارپراگ 8
- از هم پاشی بلوک شوروی 8
فصل دوم:آشنایی با مسائل سیاسی،اجتماعی و جغرافیایی لهستان
- راهنمای زبان لهستان 11
- وضعیت لهستان در جنگ جهانی اول 12
- هزینه های جنگ برای لهستان 20
- لهستان پس از جنگ جهانی دوم 21
فصل سوم:ویژگی های فرهنگی لهستان
- ادبیات لهستان 30
- موسیقی لهستان 32
- نقاشی لهستان 33
فصل چهارم:هنر پوستر درلهستان
- هنر پوستر از پیدایش تا اواسط 1970 35
- مکتب لهستان 39
- پوستر های سیاسی لهستان 43
- پوستر های سینمایی لهستان 48
- پوستر های موسیقی لهستان 51
- پوسترهای تئاتر لهستان 52
- پوسترهای ورزشی لهستان 53
فصل پنجم:هنرمندان لهستان
- رومن سیسلویش 56
- یرژی چرنیاوسکی 55
- استاسیسی ادیگوسیوس 56
- وویچه فانگور 61
- ویکتور گورکا 62
- میچسلاو گوروسکی 63
- رومن کالاروس 64
-آندژی کلیموفسکی 65
-یان لنیتزا 66
- میرسلاو آدامژیک 67
- اریک لیپینسکی 69
- یان موادژنیک 70
- یوزف مروشچاک 71
- رافائو اولبینسکی 72
- آندژی پاگوفسکی 73
- پولیان پالکا 74
- وسیوا روشوسا 75
- یان ساوکا 76
- ویکتور سادوسکی 77
- فرانچشیک استاروویسکی 78
- والدمار اشویدژی 79
- هنریک توماشفسکی 80
- تادئوش ترپکوسکی 89
- ماچی اوربانیتس 90
- ویسلاو والکوسکی 91
- میچسلاو واشیلوفسکی 92
- وویچه زامچنیک 93
- میشل باتوری 94
- سباستین کوبیکا 98
فصل ششم؛ بررسی پوسترهای لهستان از لحاظ طبقه بندی
- نتیجه گیری داده ها
فصل هفتم؛ کارهای عملی
- سید مجید انوری
- علی اصغر حسینی
پایان نامه بررسی مسائل و معضلات اجتماعی – علل و عوامل سرقت در 115 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت
فهرست
چکیده : 1
مقدمه. 3
بخش اصلی.. 8
فصل اول : کلیات.. 8
فصل دوم. 14
ادبیات تحقیق : 14
تعریف سرقت : 15
انواع سرقت : 16
اقتصاد و پیشگویی تحول تبهکاری (سرقت) 19
طبقه بندی سارقین : 20
مثلث، سرقت و نقش آن در پیشگیری از وقوع سرقت : 23
وظیفه ما در قبال مالباختگان چیست ؟. 25
وظیفه ما در قبال سارق چیست ؟. 26
علل وقوع سرقت منازل : 31
راهکارهای پیشنهادی برای پیشگیری از سرقت : 32
مبارزه و مقابله با سرقت : 33
1- تاریخچه جرم سرقت در قوانین ایران. 34
اثر مهاجرت درجرایم (سرقت) 37
تأثیر بحرانهای اقتصادی و اجتماعی در جرایم. 40
فقر و بیکاری : 42
علل اجتماعی – اقتصادی سرقت.. 47
علل و انگیزههای روانی – عاطفی سرقت.. 49
جرم چیست ؟. 53
عوامل ازدیاد جرم. 53
انواع دزدی و انگیزههای غارتگری اموال دیگران. 54
جرم شناسی سرقت.. 54
مطالعه موردی.. 55
توصیههای ایمنی به مردم (شهروندان) در امر پیشگیری از سرقت.. 59
رابطه سرقت با سایر جرائم. 60
رابطه سرقت با اعتیاد: 60
رابطه سرقت و طلاق: 60
رابطه سرقت و جعل. 61
رابطه سرقت با ضرب و جرح و قتل: 62
فصل سوم. 65
تجزیه و تحلیل. 66
پیشنهادات: 68
پیشنهادهایی جهت استفاده در طرح پیشگیری از سرقت: 70
بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات.. 75
سرقت بخاطر نداشتن خانواده و سرپناه: 83
منابع و مآخذ: 89
منابع و مآخذ:
1? کتاب جرم شناسی و جرم یابی سرقت، تألی علی اصغر قربان حسینی
2? کتاب جرم شناسی، تألیف دکتر هدی کی نیا
3? جزوه انتشارات دانشکده پلیس جنایی (پی جویی سرقت)، 1382
4? پی جویی سرقت، مولف حسین هاتفی اردکانی، 1384
5? جرم سرقت در حقوق ایران و اسلام، مولف نور محمد صبری، 1378
6? سرقت های مسلحانه و بد عنف، مولفین سردار خوشزاد، سرهنگ خلعتبری، سرهنگ احمدی ـ 1384
7? پایان نامه، سرهنگ اسماعیل خو
8 . سمینارـ رضایی، بیت الله ، سرقت موتورسیکلت، سمینار مسایل انتظامی زیر نظر سردار قصری، رافوس، تابستانت 1375
9? پایان نامه، ابراهیمی، ادیب ناشر «سرقت و عوامل ارتکاب آن در حقوق ایران»
10 . قانون مجازات اسلامی مصوب کمیسیون قضایی و حقوقی مجلسف 8/5/1370
11? جزوه سرقت خودرو مرکز اسناد آموزش ناجا، شماره ثبت 1712
تعریف سرقت :
سرقت یکی از جرائم مهم و پر تعداد اکثر جوامع است و عملی است که تقریباً در کلیه جوامع دیده میشود. این جرم در گذشتههای بسیار دور نیز وجود داشته و به اشکال مختلف انجام گردیده. این جرم بعد از قتل با سابقهترین جرائم است که دستخوش تحولات و تغییرات زیادی بوده و شکل انجام آن در زمانهای متفاوت و در جوامع مختلف تغییر نموده است. ولی چیزی که از بدو پیدایش آن تاکنون ثابت بوده زشتی و مذموم بودن ماهیت آن است که همواره وجود داشته و با مرتکب آن مقابله و برخود شده است. گذشت زمان بر این پدیده نظیر تمام امور اثر گذاشته و تحولاتی در آن بوجود آورده. شکل انجام، شیوه و مسائل و ابزار مورد استفاده، نوع مال و اشیاء مسروقه و … همچنین وضعیت سارقین از جهات گوناگون تغییر نموده است. امروزه اغلب سرقتها با برنامهریزی دقیق و بهره وری از امکانات پیشرفته انجام میشود و سارقین از آخرین تکنولوژی موجود در جهت کار خود سود میبرند. به همین لحاظ مقابله و برخورد با سرقت و سارقین نیز متناسب با اقدامات سارقین متحول گردیده و به صورت علمی و حساب شده درآمده است. یادآوری میشود موارد و مسائل مختلفی که موجب گرایش به سرقت میگردد در عصر کنونی بسیار پیچیدهتر از گذشته است و به همین علت مقابله با آن دشوارتر از قبل مینمایاند و در این راه مشکلات فراوانی وجود دارد.
سرقت تعریف ساده دارد اگر از افراد جامعه سؤال شود چیست؟ پاسخهایی نزدیک به هم با مفهومی مشابه خواهند داد :
- سرقت عبارتست از اینکه کسی چیزی را بدون اجازه صاحبش بردارد؛
- برداشتن چیزی از دیگران بدون اطلاع و رضایت صاحبان آنها؛
- برداشتن مال دیگری به صورت پنهانی و دور از چشم صاحب آن.
سرقت در ماده 197 قانون مجازات اسلامی چنین بیان گردیده است : سرقت عبارتست از ربودن مال دیگری به طور پنهانی.
انواع سرقت :
جهت فراهم آوردن زمینه مطالعه وضعیت سارقین اطلاعات در مورد انواع سرقت، نحوه انجام آن، شیوههای کار، نوع عمل سارقین در هر مورد تقسیم بندی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
سرقت منزل : ربودن هر نوع کالا یا شیء از منزل و محل سکونت به هر شکل و با استفاده از هر شیوه که از متداول ترین نوع سرقت در جامعه ماست.
سرقت مراکز تجاری و مغازهها: ربودن کالا از مغازهها و در اصطلاح پلیسی سرقت مغازه نامیده میشود.
دخل زنی : به سرقت دخل مغازهها به هر نحو دخل زنی گفته میشود. این عمل معمولاً با اغفال فروشنده و دور ساختن وی از پشت میز یا صندوق و برداشتن موجودی نقدی از دخل انجام میشود.
کشو زنی : ربودن و برداشتن کالا و اشیاء موجود در مغازهها و به اصطلاح کش رفتن از فروشگاهها کشو زنی اطلاق میگردد.
جیب بری : برداشتن پول یا کیف از دخل جیب لباس دیگر بصورتی که وی متوجه نباشد.
کیف قاپی یا ربودن کیف : ربایش ناگهانی کیف بوسیله افرادی که معمولاً با موتور سیکلتهای چند سیلندر قوی عمل میکنند. در اصطلاح پلیسی کیف قاپی گفته میشود.
گردنبند قاپی : عبارتست از پاره کردن گردنبند یا زیورآلات زنان بصورت ناگهانی و توأم با تهاجم.
سرقت وسایط نقلیه : شامل سرقت انواع اتومبیل، موتور سیکلت و دوچرخه است. امروزه این نوع سرقت در کلیه کشورهای دنیا رایج است و در حد بالایی انجام میشود. سرقت اتومبیل، موتور سیکلت و دوچرخه است. امروزه این نوع سرقت در کلیه کشورهای دنیا رایج است و در حد بالایی انجام میشود. سرقت اتومبیل در ایران از سال 1330 به بعد متداول گردید در سال 1350 تعداد اتومبیلهایی که سرقت شسد 2899 دستگاه بود.
سرقتهای مسلحانه و راهزنی : سرقت مسلحانه سرقتی است که با تهدید سلاح گرم یا سرد توأم باشد این نوع سرقت در گذشته در ایران کمتر وجود داشت و تنها راهزنیها بصورت مسلحانه انجام میشد، ولی امروزه کم و بیش وجود دارد.
. سرقتهای کامپیوتری : امروزه کامپیوتر در ابعاد بسیار وسیعی مورد استفاده قرار میگیرد و تقریباً در همه بخشهای خدماتی، صنعتی، تجاری و … کاربرد دارد. کامپیوتر موجب سهولت در محاسبات و کاهش هزینهها میگردد. بانکها و مراکز تجاری از بخشهایی هستند که تقریباً همه امور خود را با استفاده از سیستمهای پیشرفته کامپیوتری به انجام میرسانند. موجودی و سپردههای مردم و بخصوص محاسبه دریافتها و پرداختها در حافظه کامپیوترها انجام و ثبت میگردد. این موضوع هم مورد توجه کسانی که از راههای نادرست به کسب درآمد میپردازند قرار گرفته و طراحان و متخصصین که جزو این گروه هستند با برنامهریزی دقیق به سوء استفاده از سیستمهای کامپیوتری پرداخته و مبالغ کلانی سرقت میکنند.
. سرقت از طریق هیپنوتیزم : نوع جدید سرقت که شاید جدیدترین شگرد مورد استفاده باشد. سارقین با استفاده از هیپنوتیزم بدون هیچگونه مقاومتی از طرف مبالخته سرقت مینمایند.
. سرقت از داخل خودرو : در موارد بسیاری خود اتومبیل سرقت نمیشود بلکه لوازم و وسایل آن در جایی که پارک شده سرقت میشود و یا اینکه اتومبیل به جای دیگر برده شده و سپس وسایل آن مورد دستبرد قرار میگردد. از وسایل اتومبیل بیشتر رینگ و زاپاس، رادیو پخش، جک و در بعضی اتومبیلهای مدل بالا چراغ، آیینه، آرم و گاهی هم وسایل ارزشمندی که داخل اتومبیلها قرار دارد دزدیده میشود و در سال 1350 لوازم و وسایل 1421 دستگاه اتومبیل مورد دستبرد قرار گرفت و در 2078 مورد وسایل موجود در داخل اتومبیلها سرقت گردید.